در حالي که ارتباطات براي مدت‌هاي زيادي شکل متني و پس از آن صوتي داشت، امروز پيشرفت ‌سريع فناوري برقراري ارتباط ميان افراد را به سمت تماس‌هاي تصويري کشانده و به نوعي فاصله زياد ميان آنها را از بين برده است.

وايمکس نيوز- اکنون ديگر ارتباطات به تلفن و اينترنت هم محدود نمي‌شود و اگرچه اين مسير بيش از 150 سال پيش با تلگراف آغاز شد، اما با فناوري‌هايي مانند نسل پنجم اينترنت که صنعت ارتباطات و فناوري اطلاعات را دگرگون خواهد کرد، گره خورده و از آنجايي که سرعت رشد فناوري بسيار بالاست، در آينده شاهد تحولات بيشتري نيز خواهيم بود.

صنعت ارتباطات حدودا 150 سال پيش با تلگراف آغاز شد و پس از آن تلفن بود که براي مدت زمان زيادي وظيفه برقراري ارتباط بين افراد را بر عهده داشت. اما عمر گوشي‌ همراه به کمتر از 3 دهه مي‌رسد و موبايل‌هاي امروزي با سيستم‌هاي عامل هوشمند، حتي عمري کمتر از 10 سال دارند. با وجود اين در همين سال‌ها هم فناوري‌هاي جديد، ارتباطات را به نحوي دگرگون کردند که پيام‌ها از حالت متني و صوتي به تصويري تبديل شده است.

در اين ميان اتحاديه بين‌المللي مخابرات يا ITU سازماني است که در سال 1865 پس از اختراع تلگراف توسط 20 کشور اروپايي تحت به عنوان اتحاديه بين‌المللي تلگراف تاسيس شد و سپس به اتحاديه بين‌المللي ارتباطات راه دور (مخابرات) تغيير نام يافت. اين سازمان وظيفه قانون‌گذاري و مديريت فضاي فرکانسي، تدوين استانداردهاي تبادل داده و اطلاعات و همچنين کمک به رشد و توسعه ارتباطات در سراسر جهان را بر عهده دارد.

داده‌هاي بزرگ براي تأثيري بزرگ

روز جهاني ارتباطات، هفدهم ماه مي يا 27 ارديبهشت ماه است و اتحاديه جهاني مخابرات، شعار اختصاصي امسال براي اين روز را «داده‌هاي بزرگ براي تأثيري بزرگ» ناميده و دلايل انتخاب اين شعار را اين‌گونه عنوان کرد: با داده‌هاي بزرگ مي‌توان فرصت‌هاي تبديل مقادير بي‌سابقه داده را به اطلاعات مورد نياز براي حرکت به سوي پيشرفت و توسعه را آزمود و آن‌ها را عملي کرد.

هولين ژائو -دبير کل اتحاديه جهاني مخابرات- به مناسبت روز جهاني مخابرات و جامعه اطلاعاتي سال2017 در پيامي با اشاره به شعار امسال گفت: برداشت حاصل از اين تحليل درباره داده‌ها، به مسوولان ملي، منطقه‌اي و بين‌المللي، اين امکان را مي‌دهد که تصميم‌گيري‌هايي مبتني بر شواهد انجام دهند و از اين گذشته، اين امر به اجرايي کردن اهداف هفده‌گانه توسعه پايدار تا سال 2030 نيز کمک مي‌کند. با شناخت بهتر اين شعار، فرصتي فراهم مي‌شود که در صورت رشد تصاعدي حجم داده‌ها و ارتباطات، نگاهي دقيق‌تر به اهميت حاکميت و مقررات و پيامدهاي اين امر براي حريم خصوصي و امنيت داشته باشيم.

نيمي از مردم جهان هنوز به اينترنت متصل نيستند

با وجود اين، در حالي که ارتباطات از نوع اينترنتي روزبه‌روز در حال گسترش است، به نظر مي‌رسد هنوز هم کشورهاي زيادي هستند که به اين جامعه جهاني متصل نشده‌اند. آمار منتشر شده از سوي اتحاديه بين‌المللي مخابرات در سال 2016 گوياي آن است که کشورهاي درحال توسعه با 2.5 ميليارد کاربر، داراي بيشترين کاربران اينترنت هستند، درحالي که کشورهاي توسعه‌يافته يک ميليارد کاربر اينترنت دارند.

ضريب نفوذ کاربران اينترنت در کشورهاي توسعه يافته 81 درصد، در کشورهاي در حال توسعه 40 درصد و در کشورهاي کمتر توسعه‌يافته 15 درصد بوده و بدين ترتيب هنوز 3.9 ميليارد نفر که بيش از نيمي از جمعيت جهان هستند، از اينترنت استفاده نمي‌کنند.

ارقام مربوط به دسترسي خانوار، شکاف ديجيتالي را نشان مي‌دهد. به‌عنوان مثال، 84 درصد خانوارها در اروپا به اينترنت متصل هستند در حالي که 15.4 درصد خانوارها در آفريقا به اينترنت متصل هستند. در ايران هم طبق آمارهاي رسمي ارائه شده تا پايان شهريور ماه سال گذشته، بالغ بر 23 ميليون نفر به عنوان مشترک پهن‌باند موبايل بوده و  بيش از هشت ميليون نفر کاربر اينترنت پهن‌باند ثابت به شمار مي‌رفتند. اين آمار و ارقام هم حکايت از حرکت پيام‌ها از متن به صوت و تصوير دارد و امروز هم کاربران موبايل با استفاده از پيام‌رسان‌هاي جديد، شيوه ديگري از ارتباطات را رقم مي‌زنند.

اما با اجرايي شدن فاز دوم شبکه ملي اطلاعات در ايران، متوسط سرعت دسترسي پهن‌باند ثابت چهار مگابيت بر ثانيه و متوسط سرعت دسترسي پهن‌باند همراه به سه مگابيت بر ثانيه رسيد. طبق اين آمار، ضريب نفوذ دسترسي پهن‌باند ثابت خانگي به 60 درصد رسيده و ضريب نفوذ دسترسي پهن‌باند سيار به 35 درصد رسيده است و سرانه ترافيک 27 کيلوبيت بر ثانيه اعلام شده است. همچنين نسبت ترافيک داخلي 50 درصد عنوان شده است.

طبق گزارش پايگاه اطلاع‌رساني نظام پايش شاخص‌هاي ICT، زيرمجموعه سازمان فناوري اطلاعات، از شاخص‌هاي توسعه فناوري اطلاعات و ارتباطات در پايان سال 95، 61.39 درصد خانوار ايراني که شامل بيش از 14 ميليون خانواده مي‌شود، داراي رايانه هستند. همچنين 62.21 درصد خانوار ايراني به اينترنت دسترسي دارند و اينترنت در خانه بيش از 15 ميليون ايراني وجود دارد. در حال حاضر 53.23 درصد ايراني‌ها از اينترنت استفاده مي‌کنند و شمار کاربران اينترنت بالاي شش سال در کشور، نزديک به 39 ميليون نفر است.

ضريب نفوذ بيش از 100 درصدي تلفن همراه در ايران

همچنين طبق آخرين آمارهاي ارائه شده تا پايان آذرماه سال 95، در ايران حدودا 152 ميليون سيم‌کارت واگذار شده که از ميان اين حدود 80 ميليون شماره در حالت فعال قرار دارند. با توجه به اين آمار، در حالي که نيمي از سيم‌کارت‌ها در حالت غيرفعال و خاموش قرار دارند، ضريب نفوذ تلفن همراه به 101.16 درصد مي‌رسد. با چنين آماري شايد بتوان اين‌طور تعبير کرد که تمامي افرادي که از هوش کافي براي استفاده از موبايل برخوردار باشند، حداقل يک گوشي دارند.

با توجه به بررسي‌هاي تفکيکي شماره‌هاي واگذار شده از سوي اپراتورهاي مختلف، اپراتور اول يا شرکت ارتباطات سيار بيش از 18 ميليون خط دائمي و بيش از 47 ميليون سيم‌کارت اعتباري واگذار کرده است که مجموعا به بيش از 65 ميليون شماره مي‌رسد. با توجه به اينکه حدود 15 ميليون از سيم‌کارت‌هاي دائمي و 31 ميليون از سيم‌کارت‌هاي اعتباري در حالت فعال قرار دارند، مجموعا بيش از 47 ميليون مشترک فعال براي اپراتور اول ثبت شده و ضريب نفوذ همراه اول را به 59.23 درصد رسانده است.

اپراتور دوم تا پايان آذرماه سال 95 بيش از 791 هزار خط دائمي و حدود 78 ميليون خط اعتباري واگذار کرده است که در مجموع ايرانسل بيش از 78 ميليون شماره دائمي و اعتباري وارد بازار کرده است. تعداد خط‌هاي دائمي فعال ايرانسل بيش از 314 هزار شماره و تعداد مشترکان اعتباري بيش از 31 ميليون است که ضريب نفوذ 39.45 درصد را براي اين اپراتور ثبت کرده است.

اپراتور سوم نيز بيش از 162 هزار خط دائمي و بيش از شش ميليون خط اعتباري دارد که مجموع تعداد سيم‌کارت‌هاي واگذار شده اين اپراتور را به نزديک هفت ميليون شماره مي‌رساند. تعداد مشترکان فعال دائمي رايتل بيش از 47 هزار و تعداد مشترکان فعال اعتباري نزديک به يک ميليون و 800 هزار است و بيش از 160 هزار مشترک فعال ديتا دارد. بدين ترتيب مجموع مشترکان فعال رايتل نزديک به دو يک ميليون نفر مي‌شود و ضريب نفوذ شماره‌هاي اين اپراتور را به 2.48 درصد رسانده است.

بنا بر گزارش وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات، اپراتور اول ارتباطي در مجموع بيش از 13 ميليون مشترک اينترنت 3G و 4G دارد. مجموع مشترکان اينترنت 3G و 4G اپراتور دوم نيز بالغ بر 12 ميليون است که البته در حوزه 4G، تعداد مشترکان اپراتور دوم از اپراتور اول پيشي گرفته است. همچنين اپراتور سوم نزديک به دو ميليون مشترک اينترنت دارد.

آمارهاي 9 ماهه سال گذشته گوياي اين نکته است که در زمينه اينترنت، تعداد مشترکان پهن‌باند سيار بيش از 27 ميليون نفر بوده و تعداد مشترکان پهن‌باند ثابت به بيش از 9 ميليون کاربر رسيده است. علاوه بر اين در کشور بيش از 121 هزار تلفن همگاني نيز در حال فعاليت هستند و بالغ بر 49 هزار روستا هم داراي تلفن خانگي هستند.

سرعت‌هاي گيگابيتي اينترنت

در هفته‌هاي اخير هم در کشور بالاخره فناوري فيبر نوري جايگزين کابل مسي راه‌اندازي شد که امکان ارائه اينترنت پرسرعت تا يک گيگابيت را هم فراهم مي‌کند و از جمله امکانات آن، اينترنت پرسرعت براي دانلود فيلم و نرم‌افزار، تلفن تصويري، مشاهده برنامه‌هاي زنده تلويزيوني با کيفيت HD و 4K، بانکداري الکترونيک، بازي و خريد آنلاين، آموزش و پزشکي از راه دور و اينترنت اشيا است.

در حال حاضر هم ارتباطات از نسل سوم و چهارم عبور کرده است و اين روزها مدام به مزاياي سرعت نسل پنجم ارتباطات 5G اشاره مي‌شود که هدفي برابر يک گيگابيت در هر ثانيه دارد. با وجود اين انتظار نمي‌رود راه‌اندازي تجاري اين فناوري تا قبل از سال 2019 و 2020 اتفاق بيفتد و استقرار آن نيز حداقل شش سال طول خواهد کشيد.

منبع: ايسنا